«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ»1
خداوند به کسانى از شما که ايمان آورده و کارهاى شايسته انجام داده اند وعده مىدهد که قطعاً آنان را حکمران روى زمين خواهد کرد، همان گونه که به پيشينيان آنها خلافت روى زمين را بخشيد؛ و دين و آيينى را که براى آنان پسنديده، پابرجا و ريشه دار خواهد ساخت؛ و ترسشان را به امنيّت و آرامش مبدّل می کند، آنچنان که تنها مرا مى پرستند و چيزى را شريک من نخواهند ساخت. و کسانى که پس از آن کافر شوند، آنها فاسقانند.
از جابربن عبدالله انصاري روايت شده است كه نزد نبي مكرم اسلام صلي الله عليه و آله و سلم بودم كه جندل بن جنادة از خيبر به محضر حضرت شرفياب شد و به آن حضرت عرضه داشت: اي رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم مرا خبر ده از آنچه براي خداوند نيست و از آنچه خداوند نميداند؟
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: اما آنچه براي خداوند نيست، خداوند را شريكي نيست و اما آنچه نزد خداوند نيست پس نزد خداوند ظلمي نسبت به بندگان نيست، و اما آنچه خداوند نميداند آن گفتار شما گروه يهود است كه عُزير پسر خداست و خداوند براي خود فرزندي نميداند.
پس جندل گفت: گواهي مي‌دهم كه هيچ خدايي جز الله نيست و به حق تو رسول خدا هستي. اي رسول خدا !من ديشب در خواب موسي بن عمران عليه السلام را ديدم كه به من فرمود: اي جندل بر دست محمد صلي الله عليه و آله و سلم مسلمان شو و به جانشينان بعد از او دست بياويز، پس من مسلمان شدم و خداوند اين نعمت را به من روزي فرمود اكنون مرا از جانشينان بعد از خودت خبر ده تا به آنان متمسك گردم.
نبي خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: اوصياي پس از من به شماره نقباي بني اسرائيل مي‌باشند. در اين هنگام جابر گفت: آنها دوازده تن بوده اند همچنان كه در تورات يافته‌ام. حضرت فرمود:آري امامان بعد از من دوازده تن هستند. او باز پرسيد:آيا همگي آنها در يك زمان خواهند بود؟ حضرت فرمود: نه، ولي جانشيني پس از جانشين ديگر كه البته تو جز سه تن آنها را درك نخواهي كرد. جابر گفت: اي رسول خدا نامشان را برايم بگو؟ رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: آري،به درستي كه تو سيد اوصياء و وارث پيغمبران و پدر امامان علي بن ابيطالب عليه السلام را بعد از من خواهي ديد،سپس فرزندش حسن و بعد از او حسين را،به آنها پس از من متمسك شو و ناداني جاهلان تو را نفريبد، پس چون هنگام ولادت فرزندش علي بن الحسين سيدالعابدين شود خداوند عمر تو را به سر خواهد آورد و آخرين برخورداريت از دنيا جرعه‌اي از شير خواهد بود. در اين هنگام جندل گفت: اي رسول خدا در تورات يافتم:« اليا اليا بقطو شبّراً و شبيراً» ولي نام هايشان را نشناختم، بعد از حسين چند وصي هست و نامهايشان چيست؟
حضرت فرمود: نه تن از فرزندان حسين مي‌باشند و مهدي از آنهاست كه چون مدت حسين سپري گشت بعد از او پسرش علي امر امامت را به عهده مي‌گيرد لقبش زين العابدين است و چون مدت علي سپري شد امر امامت را بعد از او پسرش به عهده مي‌گيرد كه باقر خوانده مي‌شود بعد از او جعفر كه صادق خوانده مي‌شود هنگامي كه دوران جعفر تمام مي‌گردد سپس موسي كه كاظم خوانده مي‌شود، بعد پسرش علي كه رضا لقب دارد، و بعد از او فرزندش محمد به امر امامت قيام كند كه زكي خوانده مي‌شود و پس از او امر امامت را پسرش علي كه نقي لقب دارد و امر امامت پس از او به حسن پسرش خواهد رسيد كه امين خوانده مي‌شود، سپس امام مردم غايب خواهد گشت.
جندل پرسيد: اي رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم آيا او حسن است كه از آنها غايب خواهد شد؟پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: نه، فرزندش حجت است و نامش برده نمي‌شود تا اينكه خداوند او را آشكار گرداند.
جندل گفت: اي رسول خدا ما ياد آنها را در تورات يافته‌ايم، و البته موسي بن عمران به تو و جانشينان بعد از تو از خاندانت به ما مژده داده است.سپس رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم اين آيه را«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» باز جندل پرسيد: اي پيامبر خدا، ترس آنها از چيست؟ حضرت فرمود: اي جندل! در زمان هريك از آنان كسي هست كه معترض او شود و اذيتش كند،پس هرگاه خداوند خرج قائم ما را تعجيل فرمايد زمين را پر از قسط و عدل سازد همچنان كه از ظلم و ستم آكنده باشد. سپس رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:خوشا به حال صبركنندگان در زمان غيبت او، خوشا به حال كساني كه بر شيوه‌ي آنان پايدار مانند، آنها هستند كه خداوند در كتابش آنان را وصف نموده و فرموده:«و آنان كه به غيب ايمان دارند» و سپس فرموده:«آنها حزب خدايند، كه البته حزب خداوند رستگارانند.»2
همچنين درباره‌ي اين آيه عياشي از حضرت علي بن الحسين عليه السلام روايت آورده كه آن حضرت اين آيه را تلاوت كرد و فرمود:«به خدا سوگند آنها شيعيان ما اهل بيت هستند، خداوند اين كار را به دست مردي از ما انجام خواهد داد و اوست مهدي اين امت، و اوست كه رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم درباره‌اش فرمود: چنانچه جز يك روز از دنيا باقي نماند خداوند آن روز را آنقدر طولاني خواهد ساخت تا مردي از عترت من كه نامش نام من است بيايد و زمين را پر از عدل و قسط مي‌كند همچنان كه از ظلم و جور پر شده است.»3
پی نوشت ها
1- سوره نور آيه 55
2- كفاية الاثر،56 و تفسير برهان3/146
3- تفسير برهان،جلد 3صفحه 150