«از سدير از امام صادق عليهالسلام نقل شده كه فرمودند: رسول خدا صلياللهعليهوآلهوسلم فرمودند: «خوشا به حال كسي كه قائم از اهلبيت مرا ميبيند كه قبل از قيامش به او اقتدا و از ايشان و امامان هدايت قبل از ايشان پيروي كرده و از دشمنان اينان به سوي خدا بيزاري نموده باشد. اين گروه رفقاي من و گرامي ترين امّتم نزد مناند. »1
همانگونه كه دو كلمهي «ولي» و «حبّ» با يكديگر تفاوت داشت، دو كلمهي «عدو» (با سه حرف اصلي عين، دال و واو) و »بغض» (با سه حرف اصلي باء، غين و ضاد) نيز با يكديگر تفاوت دارند. به ديگر سخن، چنان كه «وليّ» به معني سرپرستي و ولايت و دستور به پذيرش آن نيز به معني تطبيق دادن اعمال و رفتار با فرمودهها و رفتارهاي مولا است، همچنين، مقابل آن (عداوت) نيز به معني دشمني آشكار است و دستور نبوي به آن به معني بيزاري و دوري نمودن در همهي شئونات از دشمنان تشيّع است (به جز موارد تقيّه كه در فقه ما مشخص شده است)
اما كلمهي «بغض» به معني نفرت است كه مانند مقابلش (حبّ) امري قلبي و باطني است و ربطي به ظاهر ندارد(البته، معمولاً منشأ تغيير در ظاهر آدمي است). بنابراين در بعضي موارد ، ممكن است بغض باشد ولي عداوت نباشد، چنان كه بعضي از افراد رفتارشان مطابق با اعمال و رفتار كسي است كه در باطن ميل و محبتي به او ندارند. ولي مجبورند كه مطابق او باشند. مثلاً، دانشآموزي كه از درسي مثل رياضي بدش ميآيد مجبور است فرمولها و قواعد آن را ياد بگيرد تا روز امتحان بتواند پاسخ صحيح به سؤالها بدهد.
بنابراين بغض داشتن نسبت به دشمنان اهلبيت عليهمالسلام با عداوت و بيزاري ا زآنان دو موضوع متمايز از هم است كه دستور هر يك بايد جداگانه بررسي شود.
همين مطلب در روايتي كه قسمتي از آن را در وظيفهي پنجم ذكر كرديم آمده است. يونسبنعبدالرحمن از امام موسيبنجعفر عليهالسلام نقل كرده است كه فرمودند:
« خوشا به حال شيعيان ما، هماناني كه در غيبت قائم ما به حبّ ما چنگ ميزنند و در آن زمان بر پذيرش ولايت ما و بيزاري از دشمنان ما ثابت قدماند. اينان از مايند و ما نيز از آنهاييم. آنها به امامت ما راضياند و ما نيز به شيعه بودن آنها رضا دادهايم. خوشا به حال آنان باد كه به خدا قسم، در روز قيامت، در درجهي ما همراه مايند» 2
خوشا به حال آن كه براي رسيدن به مقام رفيع همراهي با حضرات معصومين عليهمالسلام از لذتها و ظواهر آلوده و فريبندهي اين دنيا بگذرد و با انجام دستورهاي اختصاصي زمان غيبت و غير آن، خود را به آن مرتبهي والا برساند كه سعادت جاوداني و پيروزي بزرگ است؛ اللّهُمَّ اجعَلنا مِنهُم!
در دعاي زمان غيبت امام زمان عليهالسلام در اين زمينه، از خدا چنين درخواست ميكنيم:
«خداوندا، مرا از اهل منازعه و مجادلهي با آلمحمد عليهالسلام قرار مده و مرا از دشمنان آلمحمد عليهمالسلام قرار مده و مرا از اهلكينه و خشم بر آلمحمد عليهمالسلام قرار مده. من از اين صفات به تو پناه ميبرم. پس مرا پناه بده؛ و از تو فرياد رسي ميكنم، پس به فريادم برس…»
پی نوشت ها
1-بحارالانوار: 51/72 ح15 2-بحارالانوار: 51/151 ح6