بسم الله الرحمن الرحیم
« الم * ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ * الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ »
« الم*آن کتاب با عظمتى است که شک در آن راه ندارد؛ و مايه هدايت پرهيزکاران است.*(پرهيزکاران) کسانى هستند که به غيب [=آنچه از حس پوشيده و پنهان است] ايمان مىآورند »(سوره بقره/آيات1-2-3)
در ذيل اين آيه شريفه ، همهي مفسران نقل فرمودهاند كه جناب جابربنعبدالله انصاري، در تفسير اين آيه متذكر ميشود كه يك نفر از يهود خيبر به نام جُندُببن جَنادَه آمد خدمت آقا رسولالله و سؤالاتي نمود، در ضمن سؤالاتي كه داشت، حضرت پاسخ داد، به اين جمله رسيد كه فرمود:
يَا جُنْدَبُ أَوْصِيَائِي مِنْ بَعْدِي بِعَدَدِ نُقْبَاءِ بَنِي إِسْرَائِيل
ای جندب جانشینان بعد ازمن به تعداد جانشینان بنی اسرائیلند
جندب گفت : يا رسول الله آنها 12 تن بودند،. ما در تورات اينگونه يافتيم.
فرمود: بلي،امامان بعد از من نيز 12 تن ميباشند.
بعد ايشان سؤال كرد آيا اين 12 امام با هم و در يك زمان هستند؟
فرمود نه، اينها به دنبال يكديگر هستند و تو سه تن از اينها را درك خواهي نمود.
إِنَّكَ تُدْرِكُ سَيِّدَ الْأَوْصِيَاءِ وَ وَارِثَ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبَا الْأَئِمَّةِ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ بَعْدِي ثُمَّ ابْنَهُ الْحَسَنَ ثُمَّ الْحُسَيْن
شما اين سه بزرگوار را درك ميكني و ديگر عمر شما به زمان امام چهارم كفاف نميدهد.
بعد از من به اين سه بزرگوار چنگ بزن، و جهالت نادانها تو را فريب ندهد ، اگر نادانها جاي ديگري رفتند، تو كه از خود من نام اين سه بزرگوار را شنيدي ، دنبال ايشان برو
بعد شروع كردند ائمهي 9 گانه ي بعد از امام حسين عليهالسلام را تكتك شمردند و نام بردند
اين حديث علاوه بر منابع ما در منابع اهل سنت هم آمده است. يعني اسم 12 امام به مناسبت اين حديث شريف از آقا رسول الله در پاسخ جندببنجناده آمده است. تا اينكه رسيد به امام حسن عسكري عليهالسلام و فرمودند :
سپس امام مردم ، از آنها غايب ميشود.
گفت آقا امام حسن عسكري غايب ميشود؟
فرمود: نه،فرزند او حضرت حجةبنالحسنالعسكري عليهالسلام.
اي جندب در زمان هر يك از اين امامان 12گانه ، طاغوتي ، ظالمي، ستمگري هست كه به آنها معترض ميشود و ایشان را مورد آزار و اذيت قرار می دهد و براي آنها مشكل ايجاد ميكند. هنگامي كه خداوند ظهور قيامكنندهي ما را جلو انداخت ، در آن صورت ، او زمين را پر از عدل و داد ميكند، همانگونه كه پر از جور و ستم شده است.
بعد فرمودند: خوشا به حال كساني كه در دوران غيبت او شكيبا باشند. خوشا به حال اون پارساياني كه از راه او پيش بروند. اينها كساني هستند كه خدا اينها را در قرآن مدح نموده و در حق آنها فرموده كه يؤمنون بالغيب.
پس شخص رسول الله ايمان به غيب را در اين آيهي شريفه، به وجود مقدس آقا بقيةالله و كساني كه اين غيب را يعني امام غايب را پذيرفتهاند ، تفسير فرموده است.1
امام صادق عليهالسلام نيز در اين رابطه فرمودند:
در اين آيه ، منظور از متقون شيعيان اميرالمؤمنين عليهالسلام هستند، و منظور از غيب ، حجت خداست كه از ديدهها غايب است و شاهد اينكه منظور از غيب، امام غايب است، اين آيه است كه؛
فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرينَ .2
اي رسول الله بگو شما منتظر باشيد كه من پيغمبر نيز همراه شما از منتظران هستم. 3
باز امام صادق عليهالسلام در تفسير اين آيهي شريفه فرمود:
كساني كه ايمان آوردند به قيام قيامكنندهي ما و دانستند كه آن حق است. 4
پس مطابق آنچه همهي مفسران آوردهاند ، منظور از غيب يعني امام غائب.
و اين فقط چند نمونه از احاديث فراواني بود كه در ذيل اين آيه درمنابع شيعه و سني موجود است.
1- در منابع فراوان از جمله کفایة الاثر چون زمانش مقدم است و لذا از این کتاب آدرس می دهیم؛
کفایة الاثر ، ص 56 ، از منابع اهل سنت هم در ینابیع المودة ، ج3 ، ص 283
2- سوره یونس / آیه 20
3- کمال الدین صدوق، ج2 ،ص 340
4- کمال الدین صدوق ، ج 2 ،ص 346