حمد و سپاس ايزد جهان‌آفرين را كه به لطف و عنايت او توفيق يافتيم به محضر يكي ديگر از سور نوراني قرآن كريم برسيم.
به آن اميد كه بتوانيم از بيانات گهربار ايشان فيض برده و رهنمودهايشان را سرلوحه زندگي خود قرار دهيم. اين گفت‌و‌گو را به محضر ياران و دوستان اين كتاب آسماني تقديم مي‌نماييم.
- لطفاً خودتان را معرفي بفرماييد؟
من ابراهيم، چهاردهمين سوره از قرآن كريم هستم. 52 آيه دارم و در مكه‌ي معظمه بر پيامبر خاتم حضرت محمدبن‌عبدا...(صلي‌ا...عليه‌و‌آله‌وسلم) نازل شده‌ام.
- خواهشمنديم مضمون كلي آيات خود را براي خوانندگان ما بيان نماييد.
بخشي از آيات من درباره‌ي زندگي قهرمان توحيد، ابراهيم بت‌شكن است. قسمتي ديگر از آن به بيان درسهاي عبرت‌آموزي از تاريخ پيامبران پيشين مانند نوح، موسي و قوم عاد و ثمود پرداخته است.
هم‌چنين بحث‌هاي متنوعي در زمينه‌ي موعظه و اندرز، بشارت و انذار و نيز مبدأ و معاد در آيات من مطرح شده است.
- لطف فرموده، قدري از فضايل تلاوت خود برايمان صحبت كنيد؟
همين‌قدر بگويم كه پيامبر اسلام صلي‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم فرمود: هر كس سوره‌ي ابراهيم و حجر را بخواند، خداوند به تعداد هر يك از آنها كه بت مي‌پرستيدند و آنها كه بت نمي‌پرستيدند، ده حسنه به او مي‌بخشد. 1
- خداوند در بيست وچهارمين آيه‌ي شما مي‌فرمايد:
« أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ»
« آيا نديدي كه خداوند چگونه مثلي زده؟ كلمه‌ي پاكيزه (توحيد) را همانند درخت پاكيزه‌اي قرار داد كه ريشه‌اش در زمين استوار و شاخه‌اش در آسمان است»
خواهشمنديم منظور اين آيه را براي ما بفرماييد؟
به يادآورم كه روزي شخصي معناي اين آيه را از ششمين پيشواي شيعيان سؤال نمود. ايشان در پاسخ فرمودند: رسول اكرم صلي‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم اصل و ريشه‌ي درخت و اميرالمؤمنين علي عليه‌السلام فرع و تنه‌ي آن است. ائمه عليهم‌السلام شاخه‌ها و علم و دانش ائمه ميوه‌ي درخت و شيعيان برگ‌هاي آن هستند. هرگاه مؤمني متولد شود برگ تازه‌اي به درخت برويد و زماني كه مؤمن از دنيا برود آن برگ از درخت بيفتد. 2
- منظور از «ايام‌الله» در پنجمين آيه‌ي شما « .... ذكرهم بايام‌الله ....» چيست؟
مقصود روزهاي مهم و سرنوشت‌ساز زندگي انسان‌هاست كه به خاطر عظمتش ايام‌الله ناميده شده‌اند.
پنجمين ستاره‌ي امامت امام محمدباقر عليه‌السلام در اين‌باره فرموده‌اند: ايام الله سه روز است، يكي روز قيام حضرت ولي عصر عليه‌السلام ديگري روز سختي و مشقت مرگ و سوم روز قيامت است. 3
- خواهشمند است مرحمتي فرموده و دلدادگان كوي قرآن را توصيه‌اي بنماييد.
دوست دارم اين نصيحت را از قول امام صادق عليه‌السلام برايتان بيان كنم. در خاطرم هست كه روزي سديرصيرفي به نزد مولايم امام صادق عليه‌السلام آمد. آن حضرت التفاتي به او نمود و فرمود: خداوند مال فراواني را به كسي عطا نمي‌فرمايد به جز آن كه جهت بزرگي را بر او تمام كرده باشد. اگر مي‌توانيد حجت پروردگار را از نفس خود دفع كنيد.
سدير گفت: اي فرزند رسول خدا چگونه مي‌توانم آن را دفع كنم؟ حضرت فرمودند: با برآوردن حاجات برادران خود، در اثر دادن قسمتي از اموال به آنان و نيكي كردن به همسايگان و عطا كردن بر اشخاصي كه شكر و سپاس شما را به جا مي‌آوردند.
اگر اين طور معامله كنيد مستوجب ازدياد نعمت مي‌شويد و سپس هفتمين آيه‌ي مرا تلاوت فرمودند: « لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُمْ »4 البته اين نكته را نيز بيان نموده‌اند كه شكر نعمت، دوري كردن و اجتناب از محرمات است. 5
- در اين لحظات پاياني از حضرت عالي طلب دعاي خير مي‌نماييم.
«رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاَةِ وَمِن ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ» 6
پروردگارا، مرا برپا دارنده‌ي نماز قرار بده و از اولاد من نيز، پروردگارا دعاي من را اجابت فرما.
« رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ» 7
پروردگارا بر من و بر پدر و مادرم و بر مؤمنان ببخشاي در روزي كه حساب بر پا مي‌شود.
از خداوند متعال مي‌خواهيم كه سخنان شما را نور هدايتي در دلمان قرار دهد تا بتوانيم به وسيله‌ي آن رهرو حقيقي راه قرآن و ائمه‌ي اطهار عليهم‌السلام باشيم.
پی نوشت ها
1- تفسير جامع ج3 ص 418 و تفسير نورالثقلين
2- تفسير جامع ج3 ص 436
3- تفسير جامع ج3 ص421
4- تفسير جامع ج3 ص 423
5- تفسير جامع ج3 ص 422
6- سوره ابراهيم/42
7- سوره ابراهيم/43