سپاس بي‌انتها خداوندي را كه ما را روزي داد تا اين‌بار نيز در محضر ستاره تابناكي از آسمان قرآن كريم باشيم.
ضمن عرض ارادت خالصانه به محضر اين وجود ملكوتي، لحظاتي چند از سخنان گهربار ايشان مستفيض مي‌شويم.
- خواهشمنديم خودتان را براي دوستداران كتاب الهي معرفي بفرماييد:
من اسراء، هفدهمين سوره از قرآن كريم هستم البته به نام‌هاي بني‌اسرائيل و سبحان نيز شناخته شده‌ام. يكصد و يازده آيه دارم و در مكّه‌ي معظمه بر رحمة‌للعالمين صلياللهعليهوآلهوسلم نازل شده‌ام.
- لطف فرموده و در مورد مضمون كلي آيات خود برايمان صحبت كنيد.
آيات من با تسبيح خدا آغاز و با حمد و تكبير او پايان مي‌يابد. عمده‌ي مطالب من پيرامون دلايل نبوت و بحث‌هاي مربوط به معاد است. همچنين در مورد اعجاز قرآن و تأثير آن در درمان بيماريهاي اخلاقي و اجتماعي و نيز وسوسه‌هاي شيطان و هشدارهايي به مؤمنان سخن گفته و گوشه‌هايي از سرگذشت پيامبران و نيز ماجراهاي قوم بني‌اسرائيل به عنوان درس عبرت اشاره كرده است.
- افضل اوقات تلاوت شما چه زماني است؟
ششمين گوهر تابناك آسمان امامت و ولايت فرمودند:« هر كس سوره‌ي اسراء را در هر شب جمعه تلاوت نمايد، نمي‌ميرد مگر آن كه قائم آل‌محمد‌صلي‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم را درك نمايد و از اصحاب او باشد.1»
- در هفتاد و يكمين آيه‌ي شما خداوند مي‌فرمايد:
« يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ ... »
« روزي كه گروهي از مردم را با پيشواي خود فرا مي‌خوانيم ... »
لطفاً مقصود از اين آيه را براي ما بيان فرماييد.
به ياد دارم هنگامي كه اين آيه نازل شد مسلمانان به پيغمبر اكرم صلي الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم گفتند : آيا شما امام تمام مردم هستيد؟ رسول خدا فرمودند: من پيغمبر تمام مردم مي‌باشم. به زودي بعد از من از اهل‌بيتم اماماني براي مردم خواهند آمد كه پيشوايي و رهبري مسلمين را بر عهده خواهند داشت. ولي مردم به آنها ستم نموده و ايشان را تكذيب مي‌كنند و گمراهان، فريب خورده و كفار مقام آنان را غصب مي‌كنند.
اي مردم بدانيد و آگاه باشيد هر كس ائمه‌ي دين را كه از نسل و خاندان من هستند دوست داشته و تصديق نمايد و از ايشان پيروي كند از من و با من باشد و هر كس به آنها ستم نموده و امامت آنان را تكذيب كند از اهل دين من نبوده و من از او بيزارم.2
همچنين امام صادق عليه‌السلام در مورد اين آيه فرمودند: روز قيامت مردم هر عصري را با امام آن عصر كه در زمان او وفات كرده احضار مي‌كنند. هر كس امام خود را در دنيا شناخته و به او اعتقاد داشته نامه عملش را به دست راست او بدهند و كوچكترين ستمي بر او وارد نخواهد شد و هر كه امام زمان خود را نشناخته نامه عملش را به دست چپ او بدهند و جزء اصحاب شمال باشد. 3
- خواهشمنديم يكي از خاطرات خود را از هنگام شأن نزول آيات برايمان نقل كنيد.
در هنگاميكه نبي خدا شهر مكه را فتح كرد. در اطراف خانه‌ي كعبه سيصد و شصت بت قرار داشت. آن حضرت با چوبي كه در دست داشت، بت‌ها را شكستند بر بالاي خانه‌ي خدا بتي به نام هبل گذاشته بودند. پيغمبر خدا صلياللهعليهوآلهوسلم به اميرالمؤمنين علي عليه السلام فرمود: يا علي بر دوش من سوار شو و آن بت را از بام خانه به زمين بينداز. حضرت علي‌عليه‌السلام فرمود: اي رسول خدا شما بر دوش من سوار شويد.
وقتي كه بر دوش علي رفتند، اميرالمؤمنين تاب و توانايي بر نگه داشتن پيامبر را نداشتند. سپس پيامبر حضرت علي را بر دوش خود بالا برد و ايشان بت هبل را به زمين انداختند و فرمود: سوگند به خدا اگر مي‌خواستم دستم را به آسمان برسانم از دوش پيامبر مي‌توانستم . در آن هنگام هشتاد و يكمين آيه‌ي من نازل شد:
« وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا »
« و بگو حق آمد و باطل نابود گشت، حقاً كه باطل همواره نابود شدني است.»
سپس پيامبر فرمود: يا علي خداوند فضيلت و شرافت تو را در اثر بالا رفتن به دوش من زياد نمود و بعد شانه‌ي مقدس را از زير پاي اميرالمؤمنين خارج نمود و آن حضرت بر زمين افتاد. اميرالمؤمنين تبسمي نمود و پيغمبر دليل آن را سؤال كرد . ايشان فرمودند: اي رسول خدا از بالاي خانه‌ي كعبه به زمين افتادم و هيچ گونه تألمي برايم اتفاق نيفتاد. رسول اكرم فرمود: چگونه متألم شوي و حال آن كه تو را محمد صلياللهعليهوآلهوسلم بالا برد و جبرئيل بر زمين فرود آورد. 4
- لطف فرموده منت گذارده و توصيه اي به پيوندگان راه حق بفرمائيد.
« إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا »
« اگر نيكي كنيد به خودتان نيكي كرده‌ايد و اگر بدي كنيد از آن خودتان است. » 5
البته در مورد اين آيه، ثامن‌الحجج امام رضا عليّه‌السلام فرمود: هر كس متذكر مصائب ما آل محمد صلياللهعليهوآلهوسلم شود و بگريد يا مردم را بگرياند ، روزي كه ديده‌هاي مردم گريان مي‌شود خداوند چشم او را گريان نمي‌فرمايد و هر كسي در مجلسي كه نشر فضائل ما مي‌شود و امر ما احياء مي‌گردد بنشيند هرگز دل او نميرد خصوصاً روزي كه دلهاي اكثر مردم مرده است. سپس اين آيه را تلاوت نموده و فرمودند: «فلها رب يغفرلها» براي چنين مردمي پروردگاري است كه ايشان را بيامرزد. 6
- در پايان اگر مرحمتي فرموده و دعا بنمائيد بسيار سپاسگزاريم.
« وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِيرًا »7
« و بگو : پروردگارا ، مرا در انجام هر كاري با حق و راستي وارد كن و با حق و راستي بيرون‌آر، و براي من از جانب خود تسلطي ياري دهنده قرار ده »
پی نوشت ها
1- بحارالانوار 92/281 باب 42 روايت به نقل از ثواب‌الاعمال، تفسير عياشي/ تفسير جامع ج 4 ص78
2- تفسير جامع ج4 ص140
3- تفسير جامعه ج 4 ص 141
4- تفسير جامع ج 4 ص155، شأن نزول آيه‌ي 81
5- سوره‌ي اسراء /7
6- تفسير جامع ج4 ص106
7- سوره‌ي اسراء /80