و اما در عصر غيبت حضرتش ما را به انتظار فرمان دادهاند كه شعار پايداري است و درفش بيداري و بسيج عمومي.
انتظار فرج، انتظار ظهور امامي است كه جهان را پر از عدل و داد خواهد كرد و ظلم و ستم را از صفحهي گيتي بر خواهد چيد و جوهر اصلي انتظار آمادگي است. آمادگي عمومي و هميشگي، بايد كه ماهيت انتظار شناخته شود تا انتظار، انتظاري اسلامي و شيعي باشد و سازنده نه يك تنبلي و وادادگي و منتظران حقيقي آنچنان ارزشمندند كه امام سجاد عليهالسلام در مورد آنان ميفرمايد: مردمي كه در روزگار غيبت به سر ميبرند و معتقدند و منتظر از مردم همهي زمانها افضلند زيرا كه خداي متعال به آنان خرد و فهم و معرفتي داده است كه غيبت امام براي آنان مانند حضور است(يعني با آنكه در عصر غيبت به سر ميبرند و امام را نميبينند از نظر ايمان وتقوي و پايداري گويي در زمان ظهور به سر ميبرند و امام خود را ميبينند)
اين مردم را خدا مانند سربازان پيكارگر صدر اسلام قرار داده است. همانان كه در ركاب پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) شمشير ميزدند و پيكار ميكردند. آنانند اخلاص پيشگان حقيقي و آنانند شيعيان واقعي و آنانند كه مردم را به دين خدا دعوت ميكنند.
آري غيبت جرياني است بسيار عميق و انتظار جرياني بسيار سازنده و مهم. دوره غيبت و انتظار چنانكه پيشتر نيز اشاره كرديم از يك جهت مانند مدتي است كه معلم از كلاس خارج ميشود تا بنگرد شاگردان در غياب او چه ميكنند؟ انسان منتظر كه شاگرد مكتب پيامبران و حاضر در كلاس دين حق است. بايد همواره مراقب خود باشد و در علم و عمل بكوشد بايد هميشه در حالي باشد كه رضايت خاطر معلم را فراهم آورد.
روزگار انتظار، نه تنها دوران سستي و رهايي و بيتفاوتي و ظلمپذيري نيست بلكه دوران حساس حضور تكليفي است. هم در ابعاد تكاليف فردي و هم اجتماعي دوران انتظار، دوران تكليف است، تكليف بزرگ و آن تكليف بزرگ نگهباني دين خداست در سطح فرد و در سطح اجتماع.
و در اين انتظار عظيم و شكوهمند، ابعاد استوار مكتب نيز حضور دارد هم در ابعاد عقيدتي و هم ابعاد عملي. در اينجا ابعاد عقيدتي اشاره ميكنيم و در درس آينده به ابعاد عملي.
1- بعد توحيد
يكي از ابعاد مهم انتظار كه پيوسته بايد مورد توچه باشد، بعد توحيدي آن است. انتظار، در ماهيت خود، انسان منتظر را متوجه مبدأ عالم، و خداي جهان و سرچشمهي همهي هستها و هستيها ميكند. انسان منتظر ، همواره ، چشم به راه فرجي است كه به قدرت مطلقهي الهي تحقق خواهد يافت منتظران، چشم به راه مهدي هستند. مهدي كيست؟ بنده خدا، و خليفه خدا و ولي خدا در زمين كه به قدرت خدا زنده است و مشغول عبادت خدا و غرق در خدا و واسطهي گرداندن اوضاع جهان است و روزي به امر خدا براي استقرار بخشيدن به دين خدا و نجات جامعهي بشري، ظاهر خواهد شد.
ملاحظه ميكنيد كه توجه در اين امر، همواره به خداي متعال است و اين بعد توحيدي انتظار و توجه به خدا و طلب فرج از درگاه او، از مهمترين اصول اين اعتقاد و باور است و منتظران بايد، هميشه، متوجه درگاه كبريايي الهي باشند و روي دل به سوي خدا كنند و از پيشگاهش ، طلب گشايش و فرج نمايند و اين نكته را پيشوايان ما ياد كردهاند. رسول اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) ميفرمايند: افضل اعمال امتي انتظار الفرج من الله عزوجل، بهترين اعمال امت من، انتظار رسيدن فرج است از نزد خداي عزيز جليل.
2- بعد نبوت
بعد ديگر انتظار، توجه به پيامبران و مكتب پيامبران و تجديد و عهد با آنان است و همچنين توجه به مقام هدايت پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) . منتظران چشم به راه كسي هستند كه دراو صفات و آثار پيامبران گرد آمده است و هنگامي كه ظاهر گردد آن آثار در او ديده خواهد شد. هر كس دوست دارد آدم و شيث و نوح و ابراهيم و موسي و عيسي و داود و سليمان و يوسف و... و محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) را ببيند، ميتواند آنان را در مهدي(عجل الله تعاله فرجه الشریف) ببيند.
او ميآيد تا آرمان پيامبران را تحقق بخشد و تا دين خدايي را بگستراند و نداي توحيد را به همه سوي ببرد.
مهدي(علیه السلام) از اهلبيت پيامبر است. او فرزند علي (علیهم السلام) و فاطمه و حسين است. اودوازدهمين وصي و جانشين پيامبر است. چون ظاهر گردد پرچم را در دست ميگيرد و به سنت پيامبر عمل ميكند و دين جدش را رواج خواهد داد.
ميبينيم كه اينها همه، توجه دادن به اصل نبوت و تأكيد بر مقام پيامبر اكرم است و همه ياد كردن اعتقادي و مكتبي پيامبري و پيامبران است.
3- بعد قرآن
امر مهم ديگري كه هر منتظري بايد متوجه آن باشد، كتاب خدا و قرآن كريم است. مهدي، زندهكنندهي همهي احكام قرآن است. انسان منتظر ، همواره اين آرمان را در دل زنده ميدارد كه روزي با ظهور جهانگير مهدي آلمحمد(عجل الله تعاله فرجه الشریف) و آخرين خليفه آورندهي قرآن ، احكام قرآن جاري شود و قرآن در سراسر جهان حاكميت يابد و كتاب آسماني، برنامهي زندگي انسان زميني گردد و اين موضوع در احاديث بسيار آمده است. بدينگونه ، توجه به قرآن كريم و نور امنيت و هدايت قرآن نيز، جزء مسائل عمده انتظار است.